lekker paradoxaal

Succes trekt belangstelling. En dat geldt ook voor Apple, het Amerikaanse bedrijf van de Mac, de iPod, de gehypte iPhone en van iTunes. Apple, 10 geleden bijna ten dode opgeschreven totdat oprichter Stevs Jobs weer terugkeerde. En het gaat weer goed met Apple, inmiddels hebben ze 70% van de markt voor MP3 spelers in handen, zijn er meer dan 4 miljard liedjes via Apple gedownload en is het marktaandeel in de operating systemen gestegen van 3 naar 6 procent.

Geen wonder dan ook dat het bedrijf regelmatig in de kijker staat bij de internationale zakelijke pers. In Fortune Magazine van 17 maart staat Apple op de eerste plaats van de meest bewonderde bedrijven in de wereld. Nu lijkt dat op zich niets bijzonders dat we willen leren van het succes, maar de paradox schuilt er bij Apple in dat alles dat in managementland als ‘common sense’ wordt gezien, met voeten wordt getreden. Zowel de artikelen in Fortune als in Wired Magazine, de bijbel van Silicon Valley, laten wat mooie staaltjes van dit eigenwijze gedrag zien.









Enkele voorbeelden: waar het nu mode is transparant te zijn, je klanten mee te laten denken over de toekomst, is Apple zeer geheimzinig over zijn productlanceringen. Waar klant- en markt onderzoek een veel gebruikt tool is om te zien of producten en diensten kunnen aanslaan, zegt Steve Jobs “We do no market research. We just want tot make great products”. Waar management zich ontwikkelt van scientific management tot servant leiderschap, is de van tijd tot tijd tirannieke managementstijl van meneer Jobs berucht en bemoeit hij zich met de kleinste details (zoals het aantal schroeven in de achterkant van de MacBook).

Het lijkt erop dat de onorthodoxe aanpak en een die lijnrecht staat op wat gangbaar is, succes heeft in de zin van geld en roem.

Ik ben een grote fan van Apple juist ook vanwege de comprisloze vormgeving van hard- en software. En Steve Jobs inspireert met productintroducties en een memorable toespraak aan de Stanford universiteit, met de slotwoorden "Stay Hungry. Stay Foolish". En tegelijkertijd ben ik ook voor open platformen (Apple is zo gesloten als een ommuurde kloostertuin) en transparantie en openheid.

Ingewikkeld. Ja, op het eerste gezicht wel. Wat moet je hiermee, met deze tegenstelling? Hoe kan je fan zijn van iets dat zo indruist tegen sommige dingen waar je toch in gelooft?

Maar tegelijkertijd zit in die ingewikkeldheid juist het boeiende. De wereld is dus niet zwart-wit en al evenmin voorspelbaar of altijd even logisch. En we kunnen als managers, als meesters in beheersbaarheid, dat vervelend vinden en weg willen poetsen of we kunnen als managers, als meesters van creativiteit, deze paradoxen koesteren en ervan genieten.

Hein Duijnstee